رباعیات بیدل دهلوی

<p class=ql-align-right></p><p class=ql-align-right><strong style=color: rgba(0 0 0 1)>این مجموعه بر پایهٔ متن چاپ ۱۳۴۴ هجری خورشیدی، مطبعهٔ کابل، از اثر چهار عنصر بیدل دهلوی استخراج و ویرایش شده است.</strong></p><p class=ql-align-right><strong style=color: rgba(0 0 0 1)>چهار عنصر، کتابی‌ست که بیدل در آن، پیش از هر چیز، به چرایی نگارش خود می‌پردازد. او از آسایش و مهرِ مادر آغاز می‌کند، اما پس از نه‌سالگی، خود را در دریایی آکنده از بیکسی، رنج، ناتوانی و تجربه‌های زودرس شناخت می‌یابد. در این اثر، بیدل از نخستین شعر و طبع‌آزمایی‌های خود کودکی سخن می‌گوید و روایتی زنده از شوخی‌های کودکی، درس استادان، ذوق نشستن بر چوکی مکتب، سفرها، همنشینی با رفیق رسام و چند درویش، اوضاع سیاسی زمان، و شکایت‌های درونی و عاطفی‌اش ارائه می‌دهد.</strong></p><p class=ql-align-right><strong style=color: rgba(0 0 0 1)>در این جمع‌آوری، رباعیات همان‌گونه که در چهار عنصر آمده‌اند، با شماره‌گذاری مرتب شده‌اند. بزرگان ادب فارسی در گذشته، رسم داشتند که در نثر، ابیاتی در پیوند با مضمون می‌آوردند؛ این کار در چهار عنصر نیز نمود دارد. از این رو، ترتیب حاضر بر پایه همان بافت و پیوستگی متن اصلی است.</strong></p><p class=ql-align-right><strong style=color: rgba(0 0 0 1)>برای شناخت اندیشهٔ بیدل، کافی‌ست غزلیات او را بخوانیم و با استعداد خود نقل کنیم . اما برای شناخت خود بیدل، ریشهٔ حیرتش، و جهان درونی‌اش، باید به سرگذشت و واژه‌هایی که در چنین آثاری آمده، توجه کنیم. چنین مطالعه‌ای، فهم ما از شعرش را انسانی‌تر و بی‌واسطه‌تر می‌سازد.</strong></p><p class=ql-align-right><strong style=color: rgba(0 0 0 1)>امید است این کوشش، چه به‌عنوان گردآوری و چه به‌عنوان معرفی، دریچه‌ای باشد برای آشنایی با چهار عنصر و دریافت حالی از بیدل.</strong></p><p class=ql-align-right><strong style=color: rgba(0 0 0 1)>شعیب حازم</strong></p><p class=ql-align-right><strong style=color: rgba(0 0 0 1)>جولای ۲۰۲۵</strong></p><p></p>