Ռուզան կամ Հայրենասեր օրիորդ

<p>19-րդ դարի նշանավոր հայ գրող Մուրացանը (իսկական անունը՝ Գրիգոր Տեր-Հովհաննիսյան) ծնվել է 1854 թ. Ղարաբաղի Շուշի քաղաքում:Նրա ստեղծագործությունների շարքում յուրահատուկ տեղ են գրավում պատմական թեմաներով գրված գործերը:</p><p> </p><p>Իբրև իր ժողովրդին ջերմորեն սիրող հեղինակ՝ նա ամեն մի գործ ստեղծելու ժամանակ աչքի առաջ ունեցել է հայ ժողովուրդը նրա անցյալը նրա պատմությունը նրա տխուր ներկան: Պատմական անցյալի իրադարձությունները դարձնելով գեղարվեստական երկերի նյութ Մուրացանն արտահայտում է իր ջերմ սերը հայրենիքի նկատ֊մամբ և արձագանքում ժամանակի հուզող հարցերին մասնավորաբար հայ ժողովրդի ազգային-ազտագրական պայքարին։ Հայտնի է որ ժողովուրդը պատմության հերոսական դրվագների մեջ տեսնում է իր կենսունակության և ուժի ապացույցներ. հերոսական պատմությունը նրան մղում է նոր սխրագործություեների: </p><p> </p><p>Մուրացանը գրական ճանաչման է արժանացել Ռուզան կամ Հայրենասեր օրիորդ (1881) պատմական դրամայով որն առաջին անգամ հրատարակվել է 1900-ին Թատրոն հանդեսում։ Սյուժեն ընտրելով XIII դ. թաթար-մոնղոլական արշավանքների շրջանի Արցախի պատմությունից գրողը գլխավոր հերոսին օժտել է առաքինության անձնազոհության ու հայրենասիրության բարձր գիտակցությամբ հաստատել հայ ժողովրդի բարոյական արժանավորությունը։</p>