Mesnevi

विविध जागतिक भाषांतील उत्तम साहित्य आपल्या भाषेत अनुवादित करून घेतल्यामुळे या साहित्याचा आस्वाद घेता येतो. तसेच त्या त्या देशांच्या संस्कृतीचा परिचयही होतो. म्हणूनच पॉप्युलरने असे साहित्य मराठीत आणण्यासाठी विशेष प्रयत्न केले आहेत. या उपक्रमात तुर्की भाषेतल्या महत्त्वपूर्ण कादंबऱ्यांचे अनुवाद प्रकाशित करण्याचे निश्चित झाले. त्यांपैकी ही एक कादंबरीतुर्की भाषेत मेस्नेवीचा अर्थ होतो आध्यात्मिक दोहे. तुर्की साहित्यातले महान कवी फुली यांनी लेवला आणि मेनून (सैला-मजनू) यांची अमर प्रेमकहाणी मेनेवी शैलीत रचली होती. लेखक इस्क्यांदार पला यांनी या ऐतिहासिक घटनेचं एका विलक्षण कथेत रूपांतर केलं. ही आहे एका स्ट्रॉबेरीची आत्मकथा ! लेयलाने खुडलेल्या स्ट्रॉबेरीचं चर्मपत्रात रूपांतर होतं आणि हा स्ट्रॉबेरी तिच्या प्रेमात पडतो. पुढे याच चर्मपत्रावर कवी फुजुली यला आणि लिहितात.इ.स. पूर्व २३०० पासून जगावर ठसा उमटवणाऱ्या बॅबिलॉन समाजाशी फुजुलीलिखित लेयला-मजनून मेस्नेवीचा दाट संबंध असतो. समस्त मानवजातीला प्रेमाचा संदेश देणाऱ्या काव्यपंक्तीमध्ये लपलेलं असतं जगाचा इतिहास बदलण्याची क्षमता असलेलं इस्क्यांदार पला एक असामान्य गुपित बॅबिलॉन अंतराळ संशोधन केंद्र. ही कथा वाचकांना शेकडो वर्षं मागे नेते. एका स्ट्रॉबेरीच्या प्रेमकहाणीत विज्ञानासह लेयला-मजनून यांच्या गोष्टीचा उल्लेख तर आहेच शिवाय सुलतान सुलेमानादि राज्यकर्ते थोर कवी अजब चोर गूढ गुप्तहेर तसंच तुर्कस्तान बगदाद व्हॅटिकन पॅरिस आदींच्या विविध संस्कृती आणि राजकीय बदलांचं तत्कालीन वास्तवही थक्क करतं.बिलॉनकालीन अवकाश संशोधन रत्नजडित खंजिराचं गुपित सुवर्णमुत्यांचा खजिना यांचा गुप्त शोध अनेक शतकं सुरू असतो. वैज्ञानिक प्रगतीसाठी संकेताक्षरांच्या शोधात असलेले बॅबिलॉन समाजाचे सदस्य आणि खजिन्याच्या मागावर असलेले शिकारी यांच्यात वेळोवेळी संघर्ष होतो. यात कोणाचा विजय होतो? सात अंकाचा या रहस्याशी काय संबंध असतो ? राजकीय हस्तक्षेपाचे परिणाम काय होतात? अखेर फुजुली यांच्या दोह्यांमधील संकेताक्षरांचा उलगडा होतो की नाही...? मेस्नेवीमधील ही रहस्य म्हणजे कल्पनाशक्ती आणि वास्तव यांचा अद्भुत मेळ आहे.