Những Ngả Sông

Hình như mối bận tâm nỗi đau đáu lao lung một đời của nhà văn-kẻ-sĩ mang tên Doãn Quốc Sỹ trước sau vẫn là chủ tâm nỗ lực kêu đòi nhắc nhở cổ xúy khả năng 'thánh hóa' tình thương yêu rộng rãi và chân thành nơi mỗi con người ấy.Sự tương nhượng dẫn tới tương hợp tuyệt vời giữa hai con người nhà văn và kẻ sĩ nơi họ Doãn thể hiện sâu sắc nhất theo tôi ở trường thiên 'Khu Rừng Lau.''Khu Rừng Lau' không chỉ là bản trường ca xương máu của một dân tộc liên tiếp trải qua những kiếp nạn từ thời chống ngoại xâm thực dân Pháp qua tới những năm tháng bị đầu độc bởi chủ thuyết Cộng sản và tạm dừng ở điểm đứng dân chủ trá hình lận trong tay áo những con chủy thủ độc tài mà 'Khu Rừng Lau' còn là trường ca với những tổ khúc tin tưởng hy vọng nơi cái Thiện vốn là một linh-thánh-nhân-bản khi con người (hay nhân loại) phải đối đầu với thảm kịch với cái ác.Trường thiên này theo tôi là bước song hành giữa kẻ sĩ trước trách nhiệm với lịch sử một đất nước và nhà văn trước cái đẹp và cái thiện của sinh vật linh trưởng.Nhiều người từng ví trường thiên 'Khu Rừng Lau' với bộ 'Chiến Tranh và Hòa Bình' của Leo Tolstoy. Nhưng chưa một ai chỉ ra rằng nếu Leo Tolstoy là nhà văn dựng lại (tức đứng ngoài) một giai đoạn lịch sử cháy đỏ lầm than của xứ Đại Nga kể từ những ngày đầu của cuộc chiến tranh Pháp-Nga 1811 thì Doãn Quốc Sỹ là người đứng giữa tâm bão.Ông không tìm hiểu để rồi chiêm nghiệm mà ông đã sống đã chảy máu cùng lúc với dân tộc tổ quốc ông; khi lịch sử và đất nước ông đang chảy máu...Do đó với tôi sự có mặt của ông Doãn Quốc Sỹ sự chúng ta còn có trong tâm trong thế hệ của 'Khu Rừng Lau' của họ Doãn là một nỗi buồn đồng thời cũng là một vinh dự hân hoan lớn cho văn học và con người Việt Nam vậy.Du Tử Lê(Calif. Tháng 8 2010)