Phan Thanh Giản Và Vụ Án "Phan Lâm Mãi Quốc Triều Đình Khí Dân"

Có lẽ ít có nơi đâu trên thế giới mà một câu gồm 8 chữ và không có xuất xứ rõ ràng lại được đem ra làm bằng chứng mà lại là bằng chứng độc nhất để buộc tội bán nước cho một nhân vật lịch sử. Nhưng chính điều đó đã và đang diễn ra trong sử học cận đại Việt Nam suốt 60 năm qua. Và cái câu 8 chữ nói trên là Phan Lâm mãi quốc triều đình khí dân. Sử dụng câu này liên tục từ thập niên 1950 đến nay các sử gia tại miền Bắc Việt Nam đã nhân danh nhân dân để kết tội bán nước cho hai đại thần triều Nguyễn là Phan Thanh Giản (Phan) và Lâm Duy Hiệp (Lâm); với sự chú trọng đặc biệt vào Phan Thanh Giản vị tiến sĩ đầu tiên của đất Nam Kỳ. Mặc dù không có xuất xứ rõ ràng mặc dù không biết tác giả của nó là ai và mặc dù không biết cái câu gồm 8 chữ đó là câu đối câu thơ câu phú khẩu hiệu hay thậm chí là một loại vè nó đã được đem ra để làm bằng chứng mỗi khi một sử gia nào đó tại Việt Nam muốn lên án Phan Thanh Giản. Và do không hề có một bài viết hay một tác giả nào đặt vấn đề để gạn hỏi một cách rõ ràng và có hệ thống về câu này hiện nay ở Việt Nam hầu như tất cả mọi người đều chấp nhận sự hiện hữu cũng như tính chất lịch sử của nó. Họ dễ dãi cho rằng nó có gốc gác trong dân gian đồng thời nhìn nhận rằng nó đã nói lên tâm trạng của nhân dân thời đó là lên án cả hai ông Phan Lâm và triều đình nhà Nguyễn thời vua Tự Đức. ...