Sống thiền: Tìm hiểu về thiền như một nghệ thuật sống

Thiền đã trở thành một trong những tinh hoa của nhân loại. Ngày nay từ Đông sang Tây người ta không còn xa lạ gì với thiền và những công năng kỳ diệu của nó. Nhiều trung tâm thực hành và hướng dẫn thực hành thiền quán đã được hình thành trên khắp châu Âu. Ở các nước Á Đông với một truyền thống sâu xa hơn thiền đã bắt rễ vào từng tự viện lớn cũng như nhỏ và người ta gần như có thể tìm đến với thiền không mấy khó khăn. Nhưng đó là nói về những điều kiện bên ngoài. Còn yếu tố tự thân của mỗi người lại là chuyện khác. Nghe biết về thiền học hiểu về thiền và sống thiền là những điều khác nhau. Ngày nay những kiến thức về thiền được phổ biến khá rộng rãi. Người ta hầu như dễ dàng nói ra được những chỗ tinh yếu của thiền bằng ngôn ngữ và việc tranh cãi nhau về những chỗ tinh yếu đó không phải là chưa từng xảy ra. Người đến với thiền trong bối cảnh đó thường rơi vào một trong hai điểm cực đoan đối nghịch nhau. Có người xem thiền như một chủ đề nội dung siêu tuyệt với những khái niệm bất khả thuyết bất khả tư nghị... Vì thế thường loay hoay rất lâu trong những phạm trù khái niệm và cảm thấy thật khó khăn trong việc tiếp nhận thiền... Một số người khác lại nhìn thiền với một cách nhìn quá giản dị. Theo cách này thiền trở thành một thứ lý thuyết đơn giản mà bất cứ ai cũng có thể tìm hiểu được để rồi bổ sung vào cho những khái niệm dung tục vốn đã có quá nhiều trong mỗi con người. Một trong hai cực đoan ấy đều rất dễ nhận ra và khỏi nói cũng có thể biết là chúng không mang lại lợi ích thiết thực nào cho cuộc sống. Tuy nhiên vấn đề ở đây là đôi khi người ta không đi đến mức cực đoan nhưng thực sự có những khuynh hướng nghiêng về một trong hai thái cực đó. Sự lệch hướng này lại không phải lúc nào cũng dễ dàng nhận biết. Và đôi khi chúng ta rơi vào chỗ tự dối gạt chính mình.